Ekshumacja zwłok to proces nieprzyjemny, skomplikowany i przeprowadzany w naprawdę wyjątkowych okolicznościach. Aby przeprowadzić ekshumację, potrzebna jest zgoda sanepidu, a w niektórych przypadkach sądu.
Kto może wykonać ekshumację?
Ekshumację można wykonać na wniosek rodziny zmarłego lub na wniosek prokuratora (na który zgodę musi wyrazić sąd).
Najczęstsze są ekshumacje na wniosek rodziny. Coraz częściej bywa tak, że rodziny chcą przenieść dawno zmarłych członków do nowych rodzinnych grobów, gdzie nagrobki (kobyłka czy inne podwarszawskie miejscowości) są nowsze.
Ekshumacje zwłok przeprowadza wybrany przez rodzinę zakład pogrzebowy. Warszawa to miasto, w których takie ekshumacje są coraz bardziej popularne – w zeszłym roku wydano inspektorat wydał kilkadziesiąt pozwoleń. Może to wynikać z tego, że na starych cmentarzach jest coraz mniej miejsca, a miasto zachęca do chowania bliskich na stosunkowo nowych cmentarzach komunalnych (np. na Cmentarzu Północnym).
Kiedy można ekshumować szczątki?
Ekshumacja szczątek może zostać wykonana jedynie pod nadzorem przedstawiciela Sandepidu. Proces ten, ze względów epidemiologicznych, może zostać wykonany od 16 października do 15 kwietnia. Musi być ona wykonana jedynie we wczesnych godzinach porannych.
Prokuratura jednak nie musi się trzymać tych wymogów. Jeśli zmarły zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach, które badała policja, a dodatkowe dowody pojawiły się już po pogrzebie, to prokurator może w każdym momencie ekshumować zwłoki. Może je również ekshumować bez zgody rodziny.